1. Tổng quan về đồng sunfat

Đồng sunfat (đồng II sunfat) là hợp chất hóa học có công thức là CuSO₄ tồn tại ở dạng bột và dạng ngậm nước. Ở dạng ngậm nước nó tồn tại ở nhiều dạng khác nhau như: CuSO₄.5H₂O; CuSO₄.3H₂O; CuSO₄.7H₂O.

1.1. Giải đáp đồng sunfat có màu gì?

• Đồng II Sunfat ở dạng tinh thể có màu trắng với khả năng hút ẩm mạnh mẽ trong không khí và tạo thành CuSO₄.5H₂O.

• Đồng sunfat ở dạng pentahydrat có màu xanh nhạt, đây là kết thành của của ion đồng (II) và nước trong phân tử pentahydrat.

• Khi CuSO₄ bị oxy hóa trở thành CuSO₄.5H₂O có màu xanh lam, nên được gọi là phèn xanh hay đá xanh.

Như vậy, tùy vào trạng thái và điều kiện môi trường khác nhau mà CuSO₄ có thể là màu xanh hoặc màu trắng.

Đồng II Sunfat có màu xanh

1.2. CuSO₄ có độc không?

Để giải thích câu hỏi có độc không, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về tính chất hóa học của loại hóa chất này. Đồng sunfat ngậm nước tạo da hydro màu xanh lam theo phương trình hóa học sau:

CuSO₄ + 5H₂O → CuSO₄.5H₂O

Qua các phương trình phản ứng ta có thể thấy, khi CuSO₄ ngậm nước sẽ giải phóng ion Cu+, đây là chất có khả năng ăn mòn cực mạnh chuyên sử dụng để khử trùng và diệt khuẩn. Do đó, nó được xếp vào nhóm hóa chất độc có thể gây ra ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe và môi trường khi tiếp xúc ở nồng độ cao.

Nếu vô tình nuốt phải CuSO₄ có thể gây viêm loét dạ dày, viêm đại tràng, viêm đường hô hấp, thậm chí gây tổn thương đến gan thận. Trong trường hợp tiếp xúc trực tiếp với nước có chứa CuSO₄ có thể gây đau mắt đỏ, tổn thương võng mạc và các bệnh ngoài da. Chính vì thế, người dùng CuSO₄ cần trang bị đầy đủ độ bảo hộ và thực hiện đúng quy tắc về an toàn hóa chất.

1.3. CuSO₄ ngậm nước là gì?

Đồng ngậm nước là tình trạng CuSO4 khan oxy hóa trong không khí để tạo thành muối hidrat CuSO₄.5H₂O có màu xanh lam hoặc các muối khác như  CuSO₄.3H₂O, CuSO₄.7H₂O.

Trong đó, đồng sunfat ngậm 5 lần nước CuSO4.5H2O thường gặp nhiều nhất ở dạng tinh thể màu xanh lam. Khi đun ở nhiệt độ 250 độ C nó sẽ trở về dạng khan ban đầu theo thứ tự phản ứng dau:

CuSO₄.5H₂O => CuSO₄.3H₂O => CuSO₄.H₂O => CuSO₄

2. Tổng hợp 5 tác dụng của đồng sunfat với cây trồng hiện nay

Đồng sunfat là một trong những thành phần sản xuất ra phân bón cho cây trồng ăn quả, lấy hoa, đóng vai trò quan trọng cho ngành nông nghiệp. Nó không những giúp cây cao lớn mà còn đem đến khả năng kháng nấm, kháng bệnh tuyệt vời. Dưới đây là 5 tác dụng của CuSO₄ đối với cây trồng.

2.1. Cung cấp Cu cho cây trồng

Đất thiết đồng (Cu) sẽ được xếp vào nhóm đất xấu, cây trồng dễ bị úa vàng do thiếu chất diệp lục. Không những thế, việc thiếu hụt đồng trong đấy cũng sẽ khiến cây bị còi cọc, hạn chế khả năng ra hoa, đậu trái, thậm chí nhiều loại cây có thể bị chết.

Bổ sung phân bón có thành phần đồng II sunfat cho đất sẽ giúp cung cấp hàm lượng Cu lớn, giúp cây phát triển tốt và hạn chế tình trạng héo úa một cách hiệu quả.

2.2. Đồng sunfat diệt nấm cho cây trồng

Đồng sunfat là một trong những thành phần chính của các loại thuốc diệt nấm cho cây trồng. Khi sử dụng, người dân sẽ trộn thuốc với nước và vôi hoặc soda sau đó phun trực tiếp lên cây để diệt nấm và kháng nấm quay trở lại một cách hiệu quả.

Đây là một trong những tác dụng tuyệt vời của CuSO₄ đối với cây trồng, giúp khắc phục triệt để và tránh tái nhiễm. Tuy nhiên, nó chỉ hiệu quả ngay sau khi cây bị nhiễm nấm, đối với những cây bị nấm lâu năm thì cần phải có thời gian mới cải thiện được.

2.3. Chống vàng lá, rụng lá cây trồng

Theo kết quả nghiên cứu cho thấy, lượng rỉ sắt trong đất ngày càng cao, đây chính là nguyên nhân chính khiến cây trồng, cây ăn quả có hiện tượng vàng lá và rụng lá trái mùa. Do đó, đồng sunfat được thêm vào phân bón để làm giảm hàm lượng sắt, ổn định và cân bằng hàm lượng kim loại trong đất giúp giảm thiểu tình trạng lá vàng rơi một cách hiệu quả nhất.

2.4. Tăng năng suất cây trồng

Đối với những loại cây trồng ăn quả hay lấy hoa, lấy lá thì việc sử dụng phân bón có chứa đồng sunfat là cực kỳ cần thiết. Bởi vì nguyên tố vi lượng Cu không những giúp cây trồng phục hồi nhanh sau thu hoạch mà nó còn hạn chế tình trạng hư hỏng bộ rễ cây một cách hiệu quả.

Bên cạnh đó, nó còn giúp cây trồng hấp thu tốt các thành phần dinh dưỡng như Zn, Bo, Mn… kích thích cây trồng ra hoa, đậu trái, góp phần tăng năng suất cho người dân.

2.5. Phòng bệnh cho cây trồng

CuSO4 có mặt trong một số loại trừ bệnh phổ biến cho cây trồng, có khả năng diệt được nhiều loại vi khuẩn gây bệnh hán thư, bệnh gỉ sắt hại lá cà phê hay bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây hồ tiêu. Ngoài ra, nó còn có công dụng phòng trị các bệnh thối thân, xì mủ trên cây ăn quả, bệnh mốc trên cây cà chua khoai tây hay bệnh ghẻ trên táo…

Đồng sunfat được ứng dụng nhiều trong nông nghiệp

3. Một số tác dụng khác của đồng sunfat trong đời sống

Đồng sunfat không những được sử dụng phổ biến trong nông nghiệp mà nó còn được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực của đời sống, cụ thể như sau:

3.1. Sử dụng đồng sunfat trị nấm cho cá 

Đồng II sunfat được sử dụng để trị nấm cho cá, đồng thời ngăn ngừa tái nhiễm một cách hiệu quả. Nó có tác dụng diệt khuẩn, loại bỏ ký sinh trùng và vi khuẩn gây bệnh cá một cách triệt để. Bạn cần thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc hỏi ý kiến chuyên gia trong lĩnh vực thủy sản.

Thông thường, đồng sunfat sẽ được pha loãng với nước sau đó tạt xuống hồ cá với liều lượng cụ thể tùy vào mức độ nhiễm nấm. Trước khi sử dụng cần tuân thủ đúng quy định an toàn khi sử dụng hóa chất.

3.2. Sử dụng diệt tảo trong ao nuôi

CuSO₄.5H₂O được sử dụng trong ao nuôi tôm với công dụng kiểm soát tảo lam, tảo sợi thân lớn và trị các bệnh do ký sinh trùng gây ra. Liều lượng được các chuyên gia khuyến cáo nằm trong khoảng an toàn là 1mg/ lít. Tuy nhiên, hàm lượng sử dụng đồng sunfat còn phụ thuộc vào loại tảo và các yếu tố môi trường nước tại thời điểm đó là bao nhiêu.

Thông thường, bà con nuôi tôm sẽ hòa tan đồng sunfat sau đó phun lên mặt nước ao. Lưu ý không sử dụng khi thời tiết âm u, mưa lớn và không được tháo nước trong ao đã qua xử lý trước 72h sau khi sử dụng hóa chất.

Sử dụng đồng sunfat trong xử lý nước

3.3. Ứng dụng trong xử lý nước

Phèn xanh được sử dụng phổ biến trong xử lý nước với các ứng dụng sau:

• Đối với nước ao tôm, CuSO₄ giúp đóng rong, trị đen mang do ký sinh trùng, diệt rong nhớt đáy ao một cách hiệu quả.

• Đối với nước bể cá, CuSO₄ giúp loại bỏ các vi khuẩn, virus gây bệnh đen mang, đỏ mang, rận cá bệnh thối đuôi…

• Đối với nước hồ bơi, CuSO₄ được dùng để diệt tảo với liều lượng phù hợp, an toàn cho phép.

Ứng dụng trong y tế

3.4. Sử dụng CuSO₄ trong y tế

Trong lĩnh vực ý tế, đồng II sunfat còn được biết đến với công dụng sau:

• Phòng chống bệnh sốt rét và các bệnh do ấu trùng gây ra.

• Khử khuẩn, diệt khuẩn và chống nấm trong môi trường y tế.

• Đóng vai trò là chất xúc tác và nguyên liệu trong sản xuất dược phẩm.

Ngoài ra, đồng sunfat cũng được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp thuộc da, sản xuất pin, chạm khắc bằng điện và trong các ngành công nghiệp lọc kim loại…

Như vậy bài viết vừa rồi  và bạn đọc đã cùng nhau tìm hiểu về đồng sunfat là gì cũng như những ứng dụng phổ biến của loại hóa chất này. Nếu còn câu hỏi nào liên quan đến CuSO₄ hãy để lại comment để được tư vấn và giải đáp nhanh nhất từ chuyên gia.