Năm 2017, diện tích sản xuất muối cả nước là 13.589ha, trong đó diện tích sản xuất muối công nghiệp đạt 4.313ha. Do thời tiết diễn biến phức tạp, mưa, bão liên tiếp nên sản lượng muối thấp, khoảng 610.000 tấn, bằng 45,98% so với cùng kỳ năm 2016. Do đó chúng ta phải nhập khẩu lượng muối công nghiệp lớn cho sản xuất công nghiệp và hóa chất.
Tình hình sản xuất, tiêu thụ muối năm 2017
Qua thống kê, trong sáu năm gần đây (từ 2011 đến 2016) sản lượng muối bình quân đạt hơn 1,2 triệu tấn/năm. Đến nay, diện tích sản xuất muối trên địa bàn cả nước khoảng 13.600 ha, trong đó diện tích sản xuất muối công nghiệp là 4.313 ha, đạt tỷ trọng 31,2%; diện tích áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới đạt 5.095 ha, chiếm gần 34% diện tích sản xuất. Tuy nhiên, do thời tiết diễn biến phức tạp, mưa, bão nhiều cho nên sản lượng muối năm 2017 đạt thấp; sản lượng cả năm đạt khoảng 650 nghìn tấn, giảm 51% so với năm 2016.
Năm 2017 vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tiếp tục triển khai các giải pháp thực hiện quy hoạch phát triển ngành muối, chuyển đổi những diện tích sản xuất kém hiệu quả sang nuôi thủy sản; cải tạo các đồng muối hiện có, tạo điều kiện để diêm dân nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập. Nhiều mô hình sản xuất muối sạch, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để tăng giá trị kinh tế đã được nhân rộng.
Nhà máy hóa chất sử dụng muối công nghiệp trong sản xuất hóa chất xút (NAOH) – Clo
Đến nay đã có 17 địa phương xây dựng đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, trong đó có nội dung tái cơ cấu ngành muối; hai tỉnh Ninh Thuận và Phú Yên đang xây dựng đề án. Bốn tỉnh Quảng Bình, Khánh Hòa, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bạc Liêu đang xây dựng đề án tái cơ cấu riêng ngành muối. Nhờ vậy, cơ cấu sản phẩm muối có những chuyển biến tích cực.
Để phát triển bền vững ngành muối, nâng cao thu nhập cho diêm dân, các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện tốt các chính sách phát triển sản xuất, chế biến, tiêu thụ muối. Cần tiếp tục thực hiện kế hoạch tái cơ cấu sản xuất muối và triển khai giải pháp thực hiện quy hoạch phát triển ngành muối đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Xây dựng Đề án phát triển sản xuất, chế biến muối đến năm 2020 và năm 2030. Đối với sản xuất muối thủ công, cần tổ chức sản xuất đúng diện tích trong quy hoạch, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc, bảo đảm sản xuất muối ổn định; có kế hoạch chuyển đổi diện tích sản xuất không hiệu quả sang mô hình có thu nhập cao hơn. Các địa phương theo dõi sát diễn biến thời tiết để kịp thời thông báo, hướng dẫn nhân dân thực hiện đúng quy trình sản xuất, giảm thiệt hại. Cần tăng cường liên kết hợp tác xã, doanh nghiệp trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ muối; đầu tư các mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng muối.
Đối với sản xuất muối công nghiệp, cần giữ ổn định đồng muối công nghiệp hiện có, đầu tư, mở rộng diện tích sản xuất muối quy mô công nghiệp. Các địa phương chỉ đạo các đơn vị sản xuất muối công nghiệp đầu tư ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất, thu hoạch muối. Từ đó nâng cao năng suất, chất lượng, đáp ứng nhu cầu muối chất lượng cao, hạn chế nhập khẩu muối, tạo điều kiện tiêu thụ muối thủ công cho diêm dân.
Chính sách hỗ trợ của bộ NN&PTNN 2018
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa có văn bản số 251/BNN-KTHT về chỉ đạo sản xuất muối niên vụ 2018 gửi tới các tỉnh, thành phố có sản xuất muối.
Theo đó, Bộ NN&PTNT nêu rõ, để sản xuất muối niên vụ 2018 có hiệu quả, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, nguyên liệu cho các ngành công nghiệp, Bộ NN&PTNT chỉ đạo Sở NN&PTNT, UBND các huyện có sản xuất muối thực hiện các chính sách phát triển sản xuất, chế biến, tiêu thụ muối.
Cụ thể: Quản lý nhà nước về chất lượng, an toàn thực phẩm trong quá trình sản xuất, tiêu thụ, nhập khẩu muối, muối i ốt tại địa phương; có kế hoạch cụ thể quan tâm hỗ trợ người dân sản xuất muối, nhất là chế biến và tiêu thụ muối;
Đồng thời là đầu mối tổng hợp đánh giá, phân loại điều kiện đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm; cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất chế biến muối, muối i ốt tại địa phương.
Về sản xuất và tiêu thụ muối, đối với sản xuất muối công nghiệp, Bộ NN&PTNT yêu cầu phải giữ ổn định các đồng muối công nghiệp hiện có và đầu tư mở rộng diện tích sản xuất muối quy mô công nghiệp; khẩn trương đầu tư hoàn thành Dự án Khu kinh tế muối công nghiệp và xuất khẩu Quán Thẻ, tỉnh Ninh Thuận.
Chỉ đạo các đơn vị sản xuất muối công nghiệp đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và thu hoạch muối, nâng cao năng suất, chất lượng đáp ứng nhu cầu muối chất lượng cao cho các ngành công nghiệp để hạn chế nhập khẩu muối, tạo điều kiện tiêu thụ muối thủ công cho diêm dân.
Đối với sản xuất muối thủ công, tổ chức sản xuất đúng diện tích trong quy hoạch, kịp thời giải quyết khó khăn vướng mắc để bảo đảm sản xuất muối ổn định; có kế hoạch chuyển đổi diện tích sản xuất muối không hiệu quả sang các ngành nghề có thu nhập cao hơn.