NaOH là gì? Ứng dụng của Natri hidroxit NaOH trong cuộc sống

 

NaOH là gì? Đây là một hóa chất không còn quá xa lạ đối với chúng ta. NaOH là một trong những chất phổ biến nhất được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp và y tế. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ với các bạn khái niệm cơ bản của NaOH. Đồng thời bài viết cũng đề cập đến những ứng dụng phổ biến của chất hóa học này.

 

 

NaOH (natri hidroxit) là gì?

NaOH là công thức hóa học của hidroxit natri (hay còn gọi là xút natri). Dưới đây là khái niệm cũng như quy trình chế tạo NaOH.

Định nghĩa về NaOH
Định nghĩa về NaOH

Khái niệm của NaOH

Hidroxit natri có cấu trúc tinh thể và trong trạng thái rắn có dạng bột màu trắng. Khi hòa tan vào nước, NaOH tạo ra dung dịch kiềm mạnh, có khả năng phân li các chất hữu cơ và các chất không hòa tan khác.

Đặc điểm chính của NaOH là khả năng tác động mạnh với các chất axit để tạo ra các phản ứng trao đổi ion. NaOH cũng được sử dụng rộng rãi trong quá trình tráng men, hiệu chỉnh pH, làm mềm nước, sản xuất giấy, dược phẩm, mỹ phẩm và là nguyên liệu chính trong quá trình sản xuất xà phòng.

Quy trình sản xuất NaOH

Quy trình chế tạo NaOH có thể được thực hiện theo phương pháp điện phân dung dịch muối NaCl hoặc phương pháp trung hòa dung dịch kiềm NaOH. Dưới đây là quy trình chế tạo NaOH bằng phương pháp điện phân dung dịch muối NaCl:

  • Chuẩn bị thiết bị: Cần chuẩn bị một bồn điện phân có hai ngăn cách biệt và hai điện cực dương và âm, một bộ điều khiển điện phân, các bộ lọc và hệ thống làm mát.

  • Đổ dung dịch muối NaCl vào bồn điện phân: Dung dịch muối NaCl (nước biển hoặc nước muối trong tự nhiên) được đổ vào ngăn chứa của bồn điện phân.

  • Khởi động điện phân: Điện cực dương và âm của bồn điện phân được kết nối với nguồn điện và bật máy để bắt đầu quá trình điện phân.

  • Xác định phần cách ly: Phần cách ly giữa hai ngăn chứa trong bồn điện phân nhằm bảo vệ quá trình điện phân không bị phá vỡ.

  • Phân Tách ion NaCl: Do tác động của điện trường, các ion trong dung dịch muối NaCl sẽ di chuyển đến các điện cực tương ứng. Các ion Cl- (clorua) sẽ di chuyển đến điện cực dương, trong khi các ion Na+ (natri) sẽ di chuyển đến điện cực âm.

  • Xử lý sản phẩm thu được: Các ion Cl- tạo thành khí Cl2 và được thu lại. Trong khi đó, các ion Na+ phản ứng với nước để tạo thành NaOH và H2 (khí hiđro). Dung dịch NaOH được thu lại và lưu trữ.

  • Làm sạch sản phẩm: Sản phẩm NaOH thu được có thể chứa tạp chất như muối hay các chất cặn khác. Do đó, cần thực hiện quy trình làm sạch hoặc lọc để lấy NaOH tinh khiết.

Các bước điều chế NaOH
Định nghĩa về NaOH

 Ứng dụng của Natri hidroxit NaOH trong cuộc sống

NaOH (natri hidroxit) có vai trò quan trọng trong sinh hoạt hàng ngày và các lĩnh vực công nghiệp, y tế và nông nghiệp. Dưới đây là mô tả chi tiết về các vai trò của NaOH trong các lĩnh vực này.

Sử dụng như chất tẩy rửa

  • NaOH được sử dụng như một chất tẩy rửa mạnh trong sinh hoạt hàng ngày, như để làm sạch các vết bẩn khó mài mòn trên đồ dùng gia đình.

  • NaOH được sử dụng như một chất tẩy rửa mạnh trong sinh hoạt hàng ngày, như để làm sạch các vết Trong công nghiệp, NaOH được sử dụng rộng rãi làm chất tẩy rửa trong các quá trình sản xuất và vệ sinh. Nó có khả năng làm sạch, tẩy rửa các chất bẩn, mỡ và gỉ sét, và cung cấp môi trường tốt cho các quá trình sản xuất.bẩn khó mài mòn trên đồ dùng gia đình.

Ngành công nghiệp

  • Giấy và giấy bọc: NaOH đóng vai trò trong việc sản xuất giấy và giấy bọc bằng cách tách lignin từ gỗ và các công đoạn xử lý khác để tạo ra sản phẩm cuối cùng.

  • Sản xuất xi măng và cốt liệu xây dựng: NaOH được sử dụng trong quá trình sản xuất xi măng, bê tông và gạch để điều chỉnh pH của vữa và nhanh chóng đóng rắn các chất liệu xây dựng.

Vai trò y tế

Sodium bicarbonate (baking soda): Khi NaOH tiếp xúc với sodium bicarbonate, nó giúp cân bằng pH và có vai trò trong điều trị acid reflux và các vấn đề liên quan đến dạ dày.

Ngành nông nghiệp

  • NaOH trong cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng: NaOH được sử dụng để điều chỉnh pH của nước và đất, từ đó giúp cây trồng hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn và tăng năng suất.

  • NaOH để kiểm soát sự phát triển của cỏ dại: NaOH được sử dụng để kiểm soát sự phát triển của cỏ dại và các loại cây khác, giúp duy trì vẻ đẹp và hiệu suất của hoa mà không gây ảnh hưởng đến cây trồng khác.

vai trò của NaOH trong nông nghiệp
Vai trò của NaOH trong nông nghiệp

Những tác hại của NaOH là gì?

Natri hidroxit (NaOH) là một chất kiềm mạnh được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và hộ gia đình. Dù có nhiều ứng dụng hữu ích, nhưng NaOH cũng mang lại những tác hại đáng lo ngại.

Tác hại đầu tiên của NaOH là tính ăn mòn cao. Khi tiếp xúc trực tiếp với da, natri hidroxit gây cháy nám da nghiêm trọng, gây đau đớn, sưng tấy và có thể gây hư hại mô tế bào dẫn đến bỏng da. Nếu không được xử lý kịp thời, điều này có thể gây biến chứng và những vết thương khó khăn để chữa trị.

Ngoài ra, NaOH cũng có thể phản ứng với một số chất khác để tạo thành các chất độc hại. Ví dụ, khi pha loãng NaOH với nhôm, phản ứng sẽ tạo thành khí hydrogen. Khí này có thể gây cháy nổ nếu không được kiểm soát đúng cách.

Sử dụng NaOH đúng cách

  • Đề phòng an toàn: NaOH là chất ăn mòn, vì vậy trước khi sử dụng, hãy đảm bảo đeo đồ bảo hộ như găng tay, kính bảo hộ và áo khoác dài. Đồng thời, sử dụng trong một khu vực có thông gió tốt.

  • Đo lường chính xác: Sử dụng công cụ đo lường chính xác để xác định lượng NaOH cần sử dụng. Sử dụng cân điện tử hoặc pipet để đảm bảo độ chính xác.

  • Quy trình pha loãng: Đổ từ từ chỉ một lượng NaOH cần thiết vào một lượng nước vừa đủ. Đảo ngược quá trình này có thể gây ra sự phản ứng mạnh, tạo nhiệt và bắn tạo nên nguy hiểm.

  • Lưu trữ và loại bỏ hợp lý: Bảo quản NaOH ở một nơi khô ráo và thoáng mát, tránh tiếp xúc với không khí và nước. Hiện tượng hút ẩm của NaOH có thể làm tăng nhiệt độ và gây nguy hiểm. Luôn luôn tuân thủ các quy định về loại bỏ chất thải hóa học và không vứt bỏ NaOH vào môi trường tự nhiên.